Albania in the Painting of Edward Lear (1848)

Albanien in der Kunst des Malers Edward Lear (1848)

Pikturat shqiptare të Eduard Lirit (Edward Lear, 1848)

 The British painter, poet and traveller, Edward Lear (1812-1888), was born in Highgate in London as the twentieth of twenty-one children. He was a passionate painter from an early age and received a commission from the Earl of Derby to paint landscapes in the Mediterranean. In the autumn of 1848 he travelled to Albania on an originally unplanned journey. It was the British ambassador in Constantinople who managed to get the requisite papers for him to travel through what was then considered the wilds of the Ottoman Empire. Starting from Salonika, he arrived in Monastir (Bitola) on 20 September 1848, accompanied by his temperamental Suliot Albanian dragoman and lover, Giorgio Cocali (Jorgo Kokali, 1817-1883). From there, they continued on to Ohrid, Struga, Elbasan, Tirana, Kruja, Lezha and Shkodra, which they reached on 2 October. After several days in Shkodra, they returned to Tirana and Durrës, and continued southwards to Berat (14-18 October), Ardenica, Apollonia, Vlora, the coast of Himara (21-30 October), Tepelena, Gjirokastra and on to Janina (5 November). The delightful account of the journey was published in his Journals of a Landscape Painter in Greece and Albania, London 1851, reprint as Edward Lear in Albania, London 2008. Many of the sketches he made on his harrowing trip were later transformed into watercolours and oil paintings, and provide a good record of mid-nineteenth century Albania. Edward Lear died in San Remo in northern Italy, where he is buried with his long-time partner, Giorgio Cocali.  Als der zwanzigste von einundzwanzig Kindern wurde der britische Maler, Dichter und Reisende, Edward Lear (1812-1888), in Highgate/London geboren. Schon früh war sein Interesse an der Malerei geweckt. Vom Grafen von Derby erhielt Lear den Auftrag, Landschaftsbilder des Mittelmeerraumes zu malen. Im Herbst des Jahre 1848 reiste Lear eher unbeabsichtigt nach Albanien, da im benachbarten Griechenland die Cholera herrschte. Die notwendigen Reisedokumente, in Gebiete reisen zu können, die als die gefährlichsten Teile des Osmanischen Reiches angesehen wurden, erhielt er vom britischen Botschafter in Konstantinopel. Von Salonika an der Ägäis kam er mit seinem temperamentvollen epirotischen Dragoman und Geliebten Giorgio Cocali (Jorgo Kokali, 1817-1883) am 20. September 1848 in mazedonischen Monastir (Bitola) an. Von dort aus reisten die zwei nach Ohrid, Struga, Elbasan, Tirana, Kruja, Lezha und Shkodra, wo sie am 2. Oktober ankamen. Nach einigen Tagen in der nordalbanischen Hauptstadt reisten sie weiter nach Süden — Berat (14.- 18. Oktober), Ardenica, Apollonia, Vlora, die Himaraküste (21.-30. Oktober), Tepelena, Gjirokastra und schließlich Janina (5 November). Die Erzählung dieser äußerst anstrengenden Reise wurde in Buchform als Journals of a Landscape Painter in Greece and Albania, London 1851, Nachdruck Edward Lear in Albania, London 2008, veröffentlicht. Viele der Skizzen, die Lear während der Reise gefertigt hatte, wurden später als Aquarelle und Ölbilder verarbeitet. Sie bieten interessante Einsichten in das Albanien des 19. Jahrhunderts. Edward Lear starb im norditalienischen San Remo, wo er mit seinem Lebensgefährten Giorgio Cocali begraben liegt.  Poeti, piktori dhe udhëtari britanik, Edward Lear (1812-1888), lindi në Highgate (Londër), i njëzeti në një familje me 21 fëmijë. Që në moshë të vogël ishte shumë i dhënë pas pikturës dhe u pagua nga Konti i Derby-t për të pikturuar peizazhe në Mesdhe. Në vjeshtën e vitit 1848 përfundoi rastësisht në Shqipëri, pasi në Greqi kishte rënë kolera. Ambasadori britanik në Stamboll arriti t’i rregullojë dokumentet e kërkuara për të udhëtuar përmes asaj që në atë kohë konsiderohej si zona më e rrezikshme e Perandorisë Osmane. Pasi u nis nga Selaniku, arriti në Manastir më 20 shtator 1848, i shoqëruar nga përkthyesi dhe i dashuri i tij tekanjoz, Jorgo Kokali (Giorgio Cocali, 1817-1883). Që andej ata vazhduan në Ohër, Strugë, Elbasan, Tiranë, Krujë, Lezhë dhe më 2 tetor mbërritën në Shkodër. Pas disa ditësh në Shkodër, u kthyen dhe vazhduan drejt jugut në Berat (14-18 tetor), Ardenicë, Apoloni, Vlorë, në bregun e Himarës (21 30 tetor), Tepelenë, Gjirokastër dhe në Janinë (5 nëntor). Përshkrimet e këtyre udhëtimeve të mahnitshme por shumë të lodhshme u botuan në Journals of a Landscape Painter in Albania &c (Ditarët e një piktori peizazhesh në Shqipëri), Londër 1851, ribotuar si Edward Lear in Albania: Journals of a Landscape Painter in the Balkans, Londër 2008, shqip Edward Lear në Shqipëri: ditar udhëtimesh, 1848-1849, Tiranë 2008. Shumë nga skicat që bëri gjatë udhëtimeve të tij u përpunuan më vonë si akuarele dhe piktura në vaj dhe përbëjnë një dokumentim të pakrahasueshëm pamor të Shqipërisë në mesin e shekullit XIX. Edward Lear vdiq në San Remo të Italisë, ku u varros bashkë me shokun e tij suliot, Jorgo Kokali.